ตัวแปร(variable)
การกำหนดตัวแปร เป็นการใช้ชื่อตัวแปรแทนตำแหน่งบนหน่วยความจำ สำหรับเก็บข้อมูลระหว่างการประมวลผล ซึ่งอาจเป็นข้อมูลนำเข้า ข้อมูลที่เกิดจากการดำเนินการหรือข้อมูลผลลัพธ์ การตั้งชื่อตัวแปร เป็นไปตามกฎเกณฑ์การตั้งชื่อของภาษาซี โดยชื่อที่เหมาะสม ควรจะสื่อความหมาย
การทำงานของโปรแกรมคอมพิวเตอร์ จะมีการคำนวณเกิดขึ้นและให้ค่าผลลัพธ์ที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา ดังนั้น จึงมีการใช้ตัวแปร เพื่อช่วยเก็บค่าที่คอมพิวเตอร์คำนวณได้ ซึ่งค่าของตัวแปรจะเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ตามการทำงาน
ในรายวิชาการเขียนโปรแกรมจะใช้ภาษาไพธอนเป็นหลักในการอธิบาย ดังนั้น การตั้งชื่อตัวแปรในตัวอย่างจะเป็นการตั้งชื่อตัวแปรในภาษาไพธอน
ความหมายของตัวแปร
ตัวแปร (Variable) หมายถึง การจองพื้นที่ในหน่วยความจำหลัก (RAM) ของเครื่องคอมพิวเตอร์ โดยการกำหนดชื่อเรียกแทนข้อมูล ถ้าหากต้องการนำข้อมูลเหล่านั้นขึ้นมาใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นการกำหนดค่า การคำนวณ หรือ การแสดงผล ให้เรียกผ่านชื่อของตัวแปร
หลักการตั้งชื่อตัวแปร
เราสามารถตั้งชื่อตัวแปร ที่ประกอบด้วยตัวอักษร ตัวเลข และเครื่องหมายขีดเส้นใต้เท่านั้น โดยจะต้องขึ้นต้นชื่อตัวแปรด้วยตัวอักษร หรือเครื่องหมายขีดเส้นใต้ นอกจากนี้ตัวอักษรภาษาอังกฤษตัวพิมพ์ใหญ่ กับตัวพิมพ์เล็กจะถือว่าแตกต่างกัน ไม่สามารถใช้อักขระพิเศษตั้งชื่อตัวแปรได้ เช่น !@#$%^&* เครื่องหมายพิเศษต่างๆเหล่านี้ห้ามตั้งชื่อตัวแปร อนุญาตให้ใช้เครื่องหมาย _ แทนการเว้นวรรคได้ ชื่อตัวแปรห้ามเว้นวรรค เพื่อความเข้าใจมากขึ้นจะขอแยกหลักการตั้งชื่อตัวแปรออกเป็นข้อ ๆ ดังนี้
- ขึ้นต้นด้วยตัวอักษรภาษาอังกฤษ แล้วตามด้วยตัวอักษรหรือตัวเลขใดๆก็ได้
- ห้ามเว้นช่องว่าง และห้ามใช้สัญลักษณ์พิเศษนอกเหนือจาก underscore “_” เท่านั้น
- ตัวอักษรของชื่อจะคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างอักษรตัวพิมพ์ใหญ่กับตัวพิมพ์เล็ก
- การตั้งชื่อมีข้อพึงระวังว่า จะต้องไม่้ซ้ำกับคำสงวน (Reserved word, Keyword)
- ควรจะตั้งชื่อโดยให้ชื่อนั้นมีสื่อความหมายให้เข้ากับข้อมูล สามารถอ่านและเข้าใจได้
- ห้ามใช้เครื่องหมายต่อไปนี้ในการตั้งชื่อตัวแปร !,@, #, $, %, ^, &, *, (, ), -, =, \, |, +, ~
- ตัวแปรที่มีพิมพ์ใหญ่และตัวพิมพ์เล็กผสมกันจะมีความหมายต่างกัน กับตัวพิมพ์เล็กเพียงอย่างเดียว
ตัวอย่างการตั้งชื่อตัวแปร
number=1000
name="teerapon"
number1=200
nick_name="TON"
คำสงวน (Reserved Words)
คำสงวน (Reserved Words) คือคำที่ภาษาไพธอนเก็บไว้เป็นคำสั่งหรือเป็นโครงสร้างของตัวภาษาเอง ผู้เขียนโปรแกรมไม่สามารถนำมาใช้ได้ จะทำให้ตัวแปลภาษาไพธอนเกิดความสับสนและทำงานผิดพลาดได้ คำสงวนในภาษาไพธอนมีดังนี้
ถึงแม้ว่าคำสงวนเรานี้เป็นคำที่ไม่ควรนำมาใช้ เพราะจะทำให้โปรแกรมทำงานผิดพลาดขึ้นมาได้ แต่ถ้าจำเป็นที่จะต้องนำมาใช้งานให้เปลี่ยนเป็นตัวอักษรใหญ่หรือการใช้ _ มาไว้ด้านหน้าเช่น AND หรือ _and
ความพิเศษของภาษาไพธอนที่ไม่เหมือนภาษาอื่น
- Python ไม่จำเป็นต้องประกาศตัวแปรก่อนใช้งาน สามารถกำหนดค่าขึ้นมา และเรียกใช้ได้เลย แต่การตัวชื่อตัวแปรของ ไพทอนต้องเป็นไปตามกฎการตั้งตัวแปร นอกจากนั้น หากต้องการระบุชนิดข้อมูลให้กับตัวแปรเข้าไปก็สามารถทำได้เช่นกัน
การกำหนดค่าให้กับตัวแปรชนิดต่างๆ
ตัวแปรจะถูกกำหนดค่าด้วยเครื่องหมาย = เช่น x = 10 หมายความว่า ให้ตัวแปรชื่อ x มีค่าเท่ากับ 10 หรือ age = 25 หมายความว่า ให้ตัวแปรชื่อ age มีค่าเท่ากับ 25 เป็นต้น
การกำหนดค่าพื้นฐาน ให้ตัวแปร ชนิดต่างๆ ใน ไพทอน Assignment variable
var_int = 100 # กำหนดค่า integer ให้ตัวแปร
var_float = 1000.0 # กำหนดค่า floating point ให้ตัวแปร
var_string= "Mindphp" # กำหดค่า string ให้ตัวแปร
print (var_int)
print (var_float)
print (var_string)
จะได้ผล
100
1000.0
Mindphp
กำหนดค่าเดี๋ยวกันให้หลายตัวแปร
a = b = c = 1
print(a,b,c)
จะได้ผล
1 1 1
กำหนดค่าหลายๆค่าให้หลายตัวแปร
a, b, c = 1, 2, "mindphp.com"
print(a,b,c)
จะได้ผล
1 2 mindphp.com
การยกเลิกค่าตัวแปร ใน ไพทอน จะใช้ del statement
เช่น
a, b, c = 1, 2, "mindphp.com"
del a
print(a,b,c)
ผลของการรันจะ Error
NameError: name 'a' is not defined
เพราะเราได้ลบหรือยกเลิกตัวแปร a ไปแล้ว